Je hebt het misschien bij je laatste bestellingen al gemerkt: je boeken of verpakkingen zijn ineens flink in prijs gestegen of de levertermijn is een stuk langer dan je gewend bent. Overal zijn de prijzen van producten en diensten flink aan het stijgen en er zijn steeds meer tekorten van grondstoffen. Ook de grafische industrie is in crisis en stelt grote prijsstijginen en een stijgend tekort aan papier vast.
Intergraf (Europese federatie voor gedrukte en digitale communicatie) stelt vast dat de afgelopen 6 maanden de papierprijzen met gemiddeld 45% zijn gestegen. Deze prijsstijging heeft verschillende oorzaken.
Deze prijsstijging is voornamelijk het gevolg van de stijgende energiekosten. Door de forse energieprijzen zijn enkele papierfabrieken in Europa tijdelijk stilgelegd of voorgoed gesloten, daar de productiekosten hoger waren dan de verkoopopbrengsten. Hierdoor is er een afname in productiecapaciteit & concurrentie, wat op zich een opwaarts effect op de papierprijzen heeft. De overige papierfabrieken zagen zich genoodzaakt om de nieuwe energiekosten door te rekenen in hun verkoopprijzen, waardoor deze nog eens extra stegen.
Combineer de hogere energiekosten en lagere productiecapaciteit dan nog eens met de e-commerce boom. Door de algemene tendens om meer online te bestellen met thuislevering en de Covid-pandemie die nog meer online verkopen teweeg gebracht heeft, is de vraag naar kartonnage en ander papieren verzendmateriaal gigantisch gestegen.
Aangezien de levering van producten, zoals voedsel, medicijnen en consumentengoederen (denk aan de etiketten, handleidingen en bijsluiters maar ook productverpakkingen en -dozen), maar ook kranten en schoolboeken hierdoor verstoord wordt, heeft het gebrek aan papier en karton binnenkort ook grote gevolgen voor de Europese economie.
Op 1 januari 2022 gingen 2.100 medewerkers van UPM, de grootste producent van grafisch papier ter wereld, in staking. UPM zorgde in 2021 voor ongeveer 21% van de Europese capaciteit voor grafisch papier en 7% van de wereldwijde volumes. Deze staking duurde bijna 4 maanden(!) en zorgde voor een probleem in en ontwrichting van de supply chain van de papier- en kartonbevoorrading in Europa.
De huidige oorlog in Oekraïne zorgt niet alleen voor stijgende energieprijzen, maar heeft ook gevolgen voor de aanvoer van hout en pulp dat als basismateriaal voor de europese papierfabrieken dient. Leveringen op middellange tot lange termijn zullen verder verkrappen, wat zorgt voor grotere papiertekorten in de sector.
Zowel de vermindering van de papiercapaciteit voor de grafische sector als de verminderde beschikbaarheid van teruggewonnen papier en de stijgende concurrentie uit andere sectoren (zoals bijvoorbeeld bouw en textiel) voor houtvezels, zorgen voor onzekerheid over de continue aanvoer van grondstoffen.
Hoewel de europese grafische industrie erkent dat we allemaal weinig invloed hebben op een aantal van deze factoren, zijn er enkele concrete acties die kunnen worden ondernomen door de betrokken marktdeelnemers en autoriteiten. Daarom pleit Intergraf voor:
Figuur 1: prijsindexering houtpulp. Bron: FRED economic data
Bron: Intergraf