Overdruk en transparanties

Door overdruk en transparanties kan het drukwerk anders uitvallen dan gehoopt. Het probleem is dat je op je beeldscherm niet altijd ziet dat die opties aanstaan. Achteraf, als je product al gedrukt is, zie je pas dat er iets mis is.

Overdruk

Bij overdruk worden lagen die over elkaar heen liggen, met elkaar gemengd. Dit wil zeggen dat niet alleen de bovenste laag zichtbaar is, maar ook de laag hieronder. En dit geeft soms onbedoelde resultaten. In figuur 1 zien we links het gewenste ontwerp. Indien het gele vlak in overdruk zou staan, krijgen we het resultaat dat rechts te zien is. Het probleem is dat je in deze situatie in Adobe Illustrator geen verschil ziet of overdruk nu aan- of uitstaat. Meer over hoe je overdruk precies aan of uit zet en hoe je overdruk kan opsporen.

Figuur 1: een voorbeeld van overdruk bij het gele vlak

Let op: witte objecten in overdruk worden niet geprint. Dit komt omdat bij overdruk de kleuren van de verschillende lagen gemengd worden. Het probleem is dat in CMYK wit bereikt wordt door geen kleuren te gebruiken. Aangezien de witte laag dus geen kleuren bevat, zullen de andere lagen gemengd worden met een lege laag. Meer informatie over CMYK.

Overdruk heeft echter een goede bestaansreden. Het wordt voornamelijk gebruikt voor zwarte tekst, die enkel opgebouwd is uit 100% K (Key of zwart), op een gekleurde achtergrond.

Neem bijvoorbeeld figuur 2. Als we overdruk niet zouden gebruiken, zou de oranje achtergrond eerst gedrukt worden en de zwarte letters zouden hierbij uitgespaard worden, m.a.w. de letters blijven wit (linkse afbeelding). Als de printplaat slechts een halve millimeter verschuift voor de tweede laag gedrukt wordt, krijgen we witte randen (middelste afbeelding). Met overdruk wordt de volledige achtergrond gedrukt zonder uitsparingen voor de tekst, die daarna over de achtergrond wordt geprint (rechtse afbeelding).

Figuur 2: voorbeeld dat het nut van overdruk weergeeft voor tekst in een gekleurd vlak

Waarschuwing: het gebruik van overdruk voor niet zwarte objecten wordt afgeraden. Indien je toch overdruk gebruikt voor dergelijke objecten, is er het risico dat ze slecht of zelfs helemaal niet zichtbaar zullen zijn. Het gebruik van overdruk is dan volledig op eigen risico!

Transparanties

Transparanties zijn objecten of afbeeldingen die gedeeltelijk of volledig transparant zijn. Hierdoor schijnt de onderste laag door in de bovenste en worden, net zoals bij overdruk, kleuren van verschillende lagen gemengd.

Als je effecten gebruikt zoals slagschaduw, gloweffect, of als je een kleur laat uitfaden, moet je ervoor zorgen dat alle transparanties afgevlakt zijn om ongewenste resultaten te voorkomen. Lees meer over het correct afvlakken van transparanties.